Doğumun başladığından şüphelendiğinizde hemen hastaneye başvurmanız gerekir Burada hastaneye başvurduğunuz andan
taburcu olup evinize dönünceye kadar adım adım sizi bekleyen aşamalar ve
karşılaşacağınız ortam anlatılacaktır. Özellikle ilk doğumunu yapacak
anne adayları bunu çok merak ederler ve daha önce doğum yapmış
tanıdıklarından dinleyerek öğrenmeye çalışırlar.
Hastaneye ilk başvuru ve yatış:
Hastaneye
başvurduğunuzda öncelikle doktorunuz sizi muayene eder ve doğumun
gerçekten başlayıp başlamadığını tespit eder. Doğumun başlaması ancak
vajinal muayene (elle muayene) ile anlaşılır, ultrason ile anlaşılmaz.
Vajinal muayene ile rahim ağzında açıklık var mı, su gelmesi veya kanama
var mı bakılır ve buna göre doğumun başladığına karar verilirse hasta
doğumhaneye yönlendirilir. Eğer doğum başlamamışsa, rahim ağzında açılma
yoksa, su gelmesi yoksa, kanama yoksa ve bebeğin ultrason ve NST
muayenesinde bir anormallik yoksa anne tekrar evine yönlendirilir,
sancıları arttığında veya su geldiğinde tekrar hastaneye gelmesi
önerilir. Tabi bu durumda kaç haftalık gebe olduğunuz da önemlidir,
bunun da tespiti yatıştan önce yapılır. Kaç haftalık hamile olduğunuzu
anlamak için ultrason yapılır ve bazen eskiden girdiğiniz ultrasonların
raporları ve tahlillere de bakılır. Bu nedenle doğuma giderken bunları
mutlaka yanınızda götürün. Bu hesaplamalara göre eğer bebeğin doğum
zamanının erken olduğuna karar verilirse hasta doğumhaneye gönderilmez,
sancıların durdurulması için ayrı bir servise ilaç tedavisi için
gönderilir. Eğer doğum zamanı uygunsa veya erken olsa bile doğum çok
ilerlemiş ve durdurulması imkansız görünüyorsa hasta doğumhaneye
yönlendirilir.
Sezaryen:
Eğer
sezaryen gerektirecek bir durum varsa bu durumda hasta ameliyat öncesi
hazırlıklar ve tetkikler için servisteki odalara alınır. Burda ameliyat
hazırlıkları tamamlandıktan sonra ameliyat saatinde ameliyathaneye
alınarak sezaryen yapılır. Sezaryenden sonra hasta servisteki odasına
alınır. Serviste hasta 1-2 gün takip edilir ve bebeğini emzirir. Emzirme
ve bebek bakımı konusunda bilgiler verilir. Bir problem gelişmemişse
1-2 gün içerisinde anne ve bebek taburcu edilir. 1 hafta sonra kontrole
gelmeleri önerilir ve anneye evde kullanması için reçete verilir.
Sancı odası:
Doğumhaneye
yönlendirilen hasta burada öncelikle sancı odası (travay odası) denilen
odalara alınır. Bu odaya alınmadan önce hastaya hastanenin doğum için
önlüğü giydirilir. Ayrıca lavman yapılarak hastanın barsaklarının
boşalması sağlanır, bu sayede doğum daha kolay ve temiz olur. Bu odada
doğumu başlayan hasta rahim ağzı tamamen açılana kadar sancı çeker.
Sancı odasında 1-2 saat aralıklarla hasta elle vajinal muayene edilir ve
rahim ağzı açıklığı ve incelmesi takip edilir. Hastanın kendi sancıları
yetersiz ise suni sancı (indüksiyon) serum ile verilir. Belli aralıklarla hastanın karnına bağlanan problar ile NST çekilir.
Gerekirse tekrar ultrason ile de değerlendirilir. NST ile bebeğin kalp
atışlarının normal olup olmadığı ve annenin sancılarının (kontraksiyon)
yeterli olup olmadığı değerlendirilir. Her an gerekebilecek bir ameliyat
durumunda annenin midesinin dolu olması bazı riskler getirebilir bu
nedenle doğum bitene kadar sancı odasında anneye hiçbir katı-sıvı gıda,
içecek verilmez. Bebeğin kalp sesleri NST yerine bazen el doppler cihazı
ile de dinlenebilir.
Doğum odası ve normal doğum:
Rahim
ağzı incelmesi ve açılması tam yani 9-10 cm olan hasta doğum için doğum
odasına alınır. Ancak bazı hastanelerde sancı odasındaki yatak
ayarlanarak doğum masası haline gelir, doğum burada yaptırılır. Bu
sırada bebeğin saçları dışarıdan görünecek kadar yaklaşmıştır. Anne
burada doğum masasına aynı jinekolojik muayenede olduğu gibi bacaklarını
koyarak yatar. Üzerinde örtüler örtülür. Vajen dışına yakın bölge
antiseptik solüsyonla temizlenir. Bebeğin kafasının çıkıma daha fazla
yaklaşması için anneye sancı geldiğinde nefes alıp tutması ve ıkınması
söylenir. Bu sırada bebeğin kafası dışarıya yaklaştığında doktor veya
ebe gerekirse doğum kesini (epizyotomi) yapar. Bu kesiyi yapmadan önce
lokal anestezi ile uyuşturur, anne kesiyi hissetmez. Kesinin ardından
doktor veya ebe bebeğin kafasını çıkarır, ardından omuzları, karnı ve
bacakları dışarıya doğru gelir. Bacağından tutularak havada ters asılı
duran bebek artık tamamen doğmuştur. Anne bebeği bu sırada görür. Yeni
doğan bebeğin ten rengi diğer bebekler gibi olmaz, biraz morumsu olması
normaldir. Bebeğin cildinin üzerinde verniks denilen kaygan madde
bulunur. Bu sırada bir yardımcı hemşire bebeğin göbek kordonunu keser ve
temizlenmesi, giydirilmesi için alır.
Bebeğin eşinin (plasenta) ayrılması ve epizyotomi dikişi:
Bebek doğduktan sonra sırada bebeğin eşinin yani plasentanın ayrılması
vardır. Bunun için genellikle 5-10 dakika beklenir. Bu sırada anne
doğum masasında dinlenir ve serumu, ilaçları yapılır. Genellikle 5-10
dakika bekledikten sonra bebeğin eşi ayrılır ve alınır, bu sırada anne
bir ağrı hissetmez. Doğum kesisi yapılmışsa bebeğin eşi ayrıldıktan
sonra bu kesi dikilir. Lokal anestezi ile yapılır sıklıkla ve anne ağrı
hissetmez. Nadiren büyük yırtık varsa dikiş işlemi genel anestezi ile
yapılır. Bebeğin eşinin ayrılmadığı nadir durumlarda da anneye genel
anestezi verilerek müdahale ile bebeğin eşi alınır.
Daha
sonra anne adayı doğum odasından normal hasta odasına alınır. Burada
surum ve ilaçları devam eder. Kanaması takip edilir. Anneye bebeği
emzirmesi konusunda bilgi verilir. Bebekte bir problem yoksa annesinin
yanında olur. Bazen problem olduğunda bebek annesinden ayrı küvözde veya
yoğun bakımda olabilir. Anne odasında dinlenir ve bebeğini emzirir,
normal doğum yapmışsa ayağa kalkabilir ve basit işlerini görebilir.
Normal doğumdan sonra genellikle anne 1 gün serviste takip edilir. Bir
problem gelişmemişse bu süre sonunda taburcu edilir. Anneye evde
kullanması için ilaçlar reçete edilir.1 hafta sonra hem anne hem bebek
kontrole gelir.